Het grootste lijden van de mens komt voort uit onvervulde relaties en zelfafwijzing
Het lichaam van een (pasgeboren) kind heeft een onuitputtelijk verlangen naar liefde, aandacht en voeding. Hoewel de ouders alle veiligheid en liefde geven die zij kunnen geven worden de verlangens en behoeftes nooit volledig bevredigd. Een deel van het gedrag om een verlangen bevredigt te krijgen wordt afgekeurd. Het kind moet gehoorzaam, rustig en normaal zijn. Niet zeuren, slaan, schreeuwen of te veel vragen. Tegelijk is het totaal afhankelijk van de ouders. Het kleine lichaampje en het beperkte denkvermogen moeten omgaan met gevoelens van verwarring, wanhoop, machteloosheid en gemis.
De afkeurende reactie van de ouders op de verlangens van het kind wordt een innerlijk patroon. Het lichaam krijgt op den duur een vreemde conditionering; op het moment dat er een verlangen of behoefte ontstaat, ontstaat er gelijk een innerlijk gevoel van zelfafwijzing (schuld, schaamte, verdringing, terughoudendheid). Dit patroon van zelfafwijzing is een groot deel van iemands identiteit. Het is een conditionering die er in woorden uitziet als; ik ben niet goed genoeg, ik kan het niet, ik word niet gezien, ik mag het niet, ik word niet gehoord, ik ben het niet waard, etc.
Op dit patroon van zelfafwijzing ontstaan een aantal psychologische reacties;
1.Versmelten (met de pijn van te kort, afwijzing en niet goed genoeg zijn).
Bewustzijn valt samen met het gevoel of de gedachte van ‘niet goed genoeg zijn’ en ziet het als zichzelf. Versmelting met het patroon van zelfafwijzing houdt stand wanneer het niet gezien wordt. Er is een ‘niet bewustzijn’ van het feit dat dit gevoel van ‘niet goed genoeg zijn’ los staat van de werkelijke identiteit van zuiver bewustzijn. Alle, door bewustzijn, aangenomen concepten en emoties zijn versmeltingen en geven een beperkt gevoelsidee van identiteit. Jouw persoonlijke identiteit is in wezen een resultaat van een proces van versmelten.
2.Weerstand (verkramping, angst, boosheid, verdriet of apathie).
De versmelting met in de kern een gevoelsidee van ‘niet goed genoeg zijn’ is pijn. Het lichaam wil deze pijn niet en reageert met weerstand. Weerstand is er in vele vormen; verlangen naar een beter moment, twijfel, stress, angst, boosheid of verdriet. Deze gevoelens worden een bedding voor de persoonlijkheid.
3.Dissociëren (rationaliseren, depressie of een andere manier van niet voelen).
Doordat de versmelting en de weerstand op een gegeven moment bewust worden door een groeiproces van bewustzijn kan er een neiging ontstaan om dit niet te willen voelen. Het lichaam en de geest zoeken manieren om de pijn van zelfafwijzing en weerstand te onderdrukken. Een manier voor het lichaam om dit te doen is de spieren te verkrampen en de adem in te houden. Hierdoor stopt het voelen, omdat voelen een energiebeweging is aan de oppervlakte van de huid. Al deze emoties worden door de verkramping en het inhouden van de adem verminderd. Het lichaam verliest hiermee het contact met de werkelijkheid, want het reageert niet meer met gevoel op de omgeving. De verkramping op zichzelf is pijnlijk en een vorm van lijden.
4.Projecteren van de zelfafwijzing (verslaving).
Een andere reactie om de pijn van het ‘niet goed genoeg zijn’ te vermijden is de innerlijke zelfafwijzing projecteren op de buitenwereld. De innerlijke leegte moet vervuld worden met voeding van buitenaf. In feite is iedereen wel ergens aan verslaafd. Denk aan; drugs, roken, kopen, succes, relaties, prozac, paracetomol, structuur, etc.
Zolang de ander liefde geeft voel jij je compleet. Hier zijn we weer terug bij de kindertijd. Het hele circus van aantrekken, afstoten en voorwaardelijke liefde. En omdat iedereen het patroon van zelfafwijzing heeft ontstaan er relaties op basis van te kort en afhankelijkheid. Het ‘geniale’ van dit patroon van wederkerige afhankelijkheid is dat het zichzelf in stand houdt. Hoe angstiger de ander is om jou te verliezen hoe meer jij je gaat aanpassen om de ander tot ‘vriend’ te houden. Want wanneer de ander je geliefde of vriend is, voel jij je eigen zelfafwijzing niet. Er is geen enkele autonomie meer.
Er is inmiddels een totaal verkeerd beeld van liefde ontstaan. Eerst wordt in de vroege jeugd het gevoel van liefde en afwijzing aan elkaar gekoppeld en ontstaat er zelfafwijzing. De zelfafwijzing verlangt naar een vervullende relatie.
5.Wat is echte liefde?
Een reeks van versmelten, weerstand, dissociëren en projecteren kan in een minuut doorlopen en doorzien worden. Autonomie is een voortdurende realisatie en een doorlopen van dit identificatieproces. Dit besef leidt naar werkelijke autonomie. Wanneer het niet doorzien wordt kan het hele leven een drama zijn.
Het doorzien van deze reeks bewegingen in het moment veranderd versmelting in liefdevol gewaarzijn en weerstand en dissociatie in heldere aanwezigheid. Er ontstaat een betrokken afstand tot het ervaren en het leven wordt volledig geleefd. Versluierende psychologische bewegingen worden in aandachtige alertheid de grondstof voor het doorzien van de illusie van het lijden.
Wanneer het bewustzijn de subtiele beweging van zelfafwijzing (versmelten, weerstand, dissociëren en projecteren) blijft doorzien in elke seconde ontstaat er een innerlijk centrum van rust. Deze rust is een innerlijke houding. Pijn en weerstanden zullen blijven komen, alleen is er nu tegelijk een open en vrije houding. Op den duur stopt de aandacht voor de innerlijke zelfafwijzing en ben je overal en altijd simpel wie je bent. Aanwezig in liefde.
En wanneer de innerlijke afwijzing is gestopt, stopt ook de afwijzing van de buitenwereld. Dit is de basis om de essentie van contact, liefde en het bestaan te doorgronden.
Te zien wat je werkelijk bent. Het Absolute, voorbij contact en bewustzijn.