Mijn leven is perfect, omdat ik het aanvaard zoals het is.
Perceptie en gezondheid.
De mens is een interactief wezen. Het lichaam en geest mechanisme (de persoon) reageert met behulp van het zenuwstelsel (hersenen en zenuwen) op de omgeving. Wanneer de persoon weerstand biedt tegen een ervaring ontstaat er stress en fysieke verkramping. Deze neiging tot verkrampen wordt versterkt door het denken wat voor zeventig procent van de tijd problemen ziet en probeert op te lossen. Bij stress gaat de energie en bloed in het lichaam naar de benen en de armen (vlucht en vechtreactie). De bloedvaten in de buik en het hoofd verkrampen. Er wordt op deze manier energie en bloed onttrokken aan vitale lichaamsactiviteiten waardoor het immuunsysteem, het spijsverteringssysteem en de dagelijkse regeneratie van de cellen minder goed werken of zelfs stil komen te liggen. Het denken vernauwt en er ontstaat een vicieuze cirkel van stress.
Een recente ontdekking in de biologie toont aan dat de perceptie (hoe jij dit moment ervaart) de werking van de genen en de reactie van je cellen beïnvloedt. Het blijkt dat een open houding je natuurlijke creatieve functioneren herstelt en daarmee je gezondheid en gevoel van welzijn positief beïnvloed. In mijn boek (gratis bij aanmelding van de nieuwsbrief) werk ik een context uit waarmee je een open houding ontwikkelt. In de individuele begeleiding laat ik je ervaren hoe het werkt. De ervaring is simpeler dan de theoretische uitwerking.
Wat is jouw leven?
Jouw leven is een voortdurend ‘ervaren’. Het zenuwstelsel verwerkt 40 miljoen bits per seconde en jouw bewustzijn is gebaseerd op de informatie van slechts 40 bits per seconde Een bewuste activiteit met 40 bits per seconde is bijvoorbeeld het onthouden van een reeks van zeven cijfers. Meer kan het bewuste bewustzijn niet verwerken in een moment. Het lichaam reageert dus voor meer dan 99,9% voor jou onbewust op de omgeving. Anders gezegd; alles gaat vanzelf. Het lichaam is een geniaal mechanisme waar we nog bitter weinig over weten.
Het lichaam bestaat uit ongeveer 50 triljoen cellen die met elkaar communiceren en worden aangestuurd door het zenuwstelsel. Op dit moment vinden er zo’n 6.000.000.000.000.000.000.000.000 reacties plaats in het lichaam.
Hoe ziet dit moment eruit vanuit een vereenvoudigd neurologisch perspectief?
1. Een eerste neurologische activiteit maakt voortdurend een kaart van het lichaam door middel van het registreren van emoties (lichaamsveranderingen).
2. Een tweede neurologische activiteit legt voortdurend een relatie tussen het lichaam en waargenomen objecten. Hierbij spelen de zintuigen een belangrijke rol. Een belangrijke focus is het scannen op gevaar.
Deze twee onbewuste activiteiten produceren een gevoelsidee van aanwezigheid, zelf, ik ben.
3. Een derde neurologische activiteit maakt een gevoelde betekenis van dit moment en een cognitief verhaal van wat de eerste twee activiteiten registreren. Dit gevoels verhaal ontstaat een tiende van een seconde na de werkelijke gebeurtenis. Vervolgens ontstaat er een automatische lichamelijke en gedachte reactie op dit verhaal. Dit voortdurende verhaal herken jij als je (autobiografische) zelf en als de wereld. Dit is slechts een beperkt beeld van de werkelijkheid.
Jij bent ervaren.
De basis van bewustzijn is aanwezigheid (ik ben). De zintuigen en het zenuwstelsel werken onafhankelijk van elkaar en geven allerlei lichamelijke sensaties. Het gevoel van aanwezigheid wordt voortdurend ingekleurd door informatie, emoties, beelden, herinneringen, gedachtes, spraak en handelingen. De totaliteit van een ervaring is onbeschrijfelijk. Eén enkele ervaring bevat ontelbaar veel sensaties en loopt direct over in een volgende ervaring. Het is een vloeiend proces zonder begin of eind. Het ervaren creëert steeds weer een volgende stap. De mens is een ervaringsproces. Jij bent ervaren.
Van zenuwstelsel naar bewust zijn.
Het lichaam wil overleven en doet dit met behulp van het zenuwstelsel. Het autonome zenuwstelsel is een deel van het totale besturingssysteem van het lichaam en is voornamelijk gericht op het herkennen van gevaar en overleven Door de subtiele stress reacties van dit autonome zenuwstelsel te herkennen en te controleren of er werkelijk gevaar is ontstaat er op een gegeven moment een gevoel van veiligheid. In dit gevoel van veiligheid ontstaat er een onthechting van het overlevingsmechanisme en komt er ruimte om ‘bewustzijn’ zelf te ervaren.
Theorie van het autonome zenuwstelsel.
Het autonome zenuwstelsel bestaat uit drie delen; het parasympatische, sympathische en het sociale of hechtings zenuwstelsel.
- Het parasympatische zenuwstelsel regelt een groot aantal functies, zoals de ademhaling, de spijsvertering, spanning van de bloedvaten en de hartslag. Bij stress kan dit deel van het zenuwstelsel deze functies vertragen en zelfs stil leggen (freeze reactie). Dit is het oudste afweermechanisme in de evolutie en stamt uit de reptielentijd. Fysiek ligt dit zenuwstelsel door het hele lichaam heen. Essentie rust.
- Het sympathisch zenuwstelsel controleert primair lichamelijk gedrag zoals het verzamelen en veroveren van voedsel en het vluchten of vechten in bedreigende situaties. Het versnelt de hartslag, ademhaling en energieopbouw in het lichaam (verlangen). Dit stamt uit de eerste zoogdierentijd. Fysiek is dit voornamelijk langs de ruggengraat te vinden. Essentie actie.
- Het sociale of hechtings zenuwstelsel interpreteert en stuurt het subtielere sociale gedrag zoals; herkennen van bewegingen, aanraken, toon van de stem, oogcontact, herkennen van intentie, energie in de ruimte, etc. De focus is ‘veiligheid’. Dit deel van het zenuwstelsel is als laatste in de evolutie ontstaan en is te vinden bij zoogdieren die complexere vormen van sociaal gedrag vertonen. Fysiek is dit met name te vinden rondom het hoofd, nek en schouders. De zenuwen staan in direct contact met het hart en de twee voorgenoemde zenuwstelsels. Essentie contact.
In gevaar loopt het lichamelijke systeem de drie mogelijkheden af en begint met het laatste gevormde mechanisme; het gebruikt eerst het sociale zenuwstelsel door met lichaamshouding veiligheid bij soortgenoten in de omgeving te zoeken, lukt dat niet dan komt de activering van het vecht en vlucht mechanisme, en lukt dat niet dan volgt uiteindelijke een totale bevriezing; opgeven, flauwvallen of dissociatie.
Het autonome zenuwstelsel is zeer gevoelig voor gevaar en in de praktijk is iedereen gedurende de dag meerdere keren of zelfs chronisch in een subtiele lichamelijke stresstoestand. Dit scannen op gevaar is een fysiek mechanisme en gebeurt grotendeels onbewust (neuroceptie). Het is voortdurend aanwezig in onze wereld van planning, bezorgdheid, sociale regels, informatie verwerking, werkdruk, relaties, doelen en deadlines.
De drie genoemde zenuwstelsels werken in de praktijk slecht samen. Het is niet zo dat het een perfect regulerend systeem is. Het ego zou je kunnen zien als een geestelijke functie die deze zenuwstelsels beter met elkaar kan laten samenwerken. Dit gebeurt door de functie van het lichamelijke waarnemen te vergroten. Dit waarnemen wordt getraind in lichaamsgerichte technieken. Vooral de prefrontale cortex (bij het voorhoofd) is een deel van de hersenen die integratie van deze zenuwstelsels vergroot.
Inmiddels zijn er allerlei theorieën en technieken die dit waarnemingsvermogen vergoten. De werking van methodes zoals; cranio sacraal (stilte punt), hartcoherentie, biodanza, focussen, verbonden ademen, mindfullness, inquiry, vlinderwerk, yoga, meditatie, satsang, the form, (mantra) zingen, eft, somatic experience, biofeedback, shi-atsu, rebalancing en andere vormen van (subtiel) lichaamswerk zijn allemaal terug te voeren naar het verhogen van de waarneming en daarmee het ontspannen van het zenuwstelsel.
Het westerse leven gaat op veel gebieden net iets sneller dan ons natuurlijke ritme met als gevolg tal van lichamelijke klachten, zoals: een gevoel van gejaagdheid, (lichte) irritatie, lage rugklachten, slaapproblemen, hartklachten, borstademhaling, gespannen spieren in nek, schouders, rug, koude handen en/of voeten, bij vrouwen menstruatieproblemen, maag en darmklachten. De meest algemeen voorkomende klacht is ‘zich moe, gestrest en/of gespannen voelen’. In een dergelijke subtiele staat van stress, wat vaak wordt aangezien als overgevoeligheid, worden ook de mogelijkheden van (sociaal) gedrag drastisch verminderd. Iemand die stress ervaart kan moeilijker oogcontact maken en open communiceren. Het gevolg is dat anderen deze ongemakkelijkheid voelen en er onbewust met stress op reageren. Het gevoel van onveiligheid wordt bij beiden gevoed door onbewuste patronen.
Wanneer het sociale zenuwstelsel slaagt in creëren van een veilige omgeving ontspant het hele autonome zenuwstelsel. Wanneer iemand de omgeving als onveilig ervaart wordt het hele zenuwstelsel juist geactiveerd (in dit geval het vecht, vlucht en freeze).
Veiligheid is het eerste waar het lichaam behoefte aan heeft. Dit ontstaat onder andere uit een goed contact met het lichaam (voelen), een rustige bekende omgeving en empatisch contact met anderen. We hebben allemaal onbewuste patronen die ongemakkelijk aanvoelen voor onszelf en anderen. Subtiele intenties kunnen al stress geven. Wanneer iemand ‘wegkijkt’ of ‘iets van je wil’ kun je al hevige stress ervaren. Niemand wil een ander pijn doen en we willen uiteindelijk allemaal in liefde leven. Het onderzoeken van hoe het lichaam en geest mechanisme werkt draagt enorm bij aan een betere wereld en is en voorwaarde voor persoonlijke vrijheid. Het autonome zenuwstelsel is hierin een belangrijk fenomeen. Door te vertragen en waar te nemen wat er in het lichaam gebeurt, ontstaat er inzicht in de werking van dit zenuwstelsel en de vergaande effecten op onze perceptie van de wereld.
Vanuit een veilig gevoel ontstaat er een ontspannen houding. Deze ontspannen houding waarin alles gebeurt veroorzaakt uiteindelijk een totale perceptieverandering; je gaat ervaren dat jij ‘bewustzijn’ bent.