Offline en rauwe natuur maken de menselijke waarden zichtbaar
Business meets the street is een nieuw idee die de wijsheid van het straatleven en de natuur koppelt aan de wijsheid van het bedrijfsleven. Het leert leiders omgaan met diversiteit en in het moment inspelen op situaties. In deze tijd waarin informatie en de omgeving snel veranderd is het noodzakelijk om als leider vanuit innerlijke kracht en weten flexibel te zijn.
Het project bestaat uit een denk en doe tank van ondernemers en hulpverleners. Het initiatief komt voort uit de bevlogenheid en het netwerk van Rijk Smitscamp. We komen ongeveer om de maand bij elkaar om het product vorm te laten krijgen. Er zijn nu twee projecten met goed resultaat afgesloten en een derde is in voorbereiding. De verwachting is dat deze vorm van ervaringsleren goed aansluit bij de behoefte van leiders en ondernemers. Ik schrijf iets over de afgelopen week.
Het is veertig graden, geen douche, je slaapt met drie of vier personen tussen wat losse doeken, er is minimaal zes uur per dag harde wind en het zand zit overal; in je ogen, in je mond, in je kleding, etc. De enige dieren zijn een paar gieren en een schorpioen. Het is te heet voor de meeste vormen van leven. In het deel waar wij zaten, tegen de Algerijnse grens was ook nauwelijks water, omdat de regering een stuwdam heeft gebouwd om het nomadenleven te verbannen. Na drie dagen komt er vanzelf een vorm van uitputting en overlevingsdrift boven. Tegelijkertijd zijn alle telefoons en horloges ingeleverd en heeft niemand een idee van tijd. Er is veel wachten, rusten en onderling contact. In deze situatie was er ook een structuur van lichaamswerk, persoonlijke confrontatie en delen van elkaars levensverhalen. Alles rondom geld en status verdwijnt langzamerhand en het hoogste goed is water.
We zijn met tien ondernemers (minimaal een miljoen omzet), drie jongens die tijdelijk bij HVO-Querido wonen, acht nomaden en drie lichaamsgerichte coaches naar de Sahara in Marokko gegaan. Door onze levensverhalen te delen werd de menselijkheid zichtbaar en ontstond er een willen leren van elkaar.
De nomaden die alles delen en eenvoudig leven, omdat de rauwe woestijn dit van hen eist. De ondernemers die hun energie en visie kunnen omzetten in geld. De jongens van HVO-Querido die niets hebben op te houden, omdat ze op de bodem zijn geweest. De coaches die de intelligentie van het lichaam naar boven halen wat in het dagelijkse leven nauwelijks wordt gebruikt.
Een grote les was deze week bijvoorbeeld dat je niet tegen het advies van de lokale bevolking gaat lopen tijdens een heftige zandstorm. Wanneer er een zandstorm is ga je rusten, slapen. leg je jezelf neer bij de situatie. Wij gingen namelijk als groep toch wandelen, omdat er een programma was. Na afloop was de ervaringsleer dat in crisis en zware weerstand het goed is om alles stil te leggen en je even rustig te houden tot de storm over is. Steeds weer samen heroriënteren in de situatie. Maar ook van leiding wisselen, wie heeft op dit moment de juiste kennis en ervaring. Het lijken voor de hand liggende conclusies, maar wanneer je dit fysiek ervaart blijft het levendig bij je. Net zoals alle behoefte aan luxe weg is in de enorme hitte en water onbetaalbaar wordt. De waterflessen gingen van mond tot mond en alles werd zonder moeite gedeeld.
Werelden die normaal langs elkaar heen leven met elkaar confronteren geeft een enorme toegevoegde waarde. Voor mij zelf kan ik op dit moment zeggen dat het harde woestijnleven en de kwetsbaarheid van iedereen een diepe indruk heeft gemaakt. De menselijkheid en directheid van de ondernemers inspireert mij om meer met deze doelgroep te gaan werken.
Het dorpje Hamid en omgeving is arm. Er is weinig werk en de mannen moeten naar andere gebieden om geld te verdienen. De vrouwen zitten voornamelijk binnen en de kinderen krijgen weinig structuur. Naar school gaan is niet zo gewoon als bij ons. Tegelijk vallen de traditionele structuren door het steeds moderner wordende Marokko weg. Dit is wat een antropoloog zei die daar een half jaar rondtrekt op een ezeltje van dorp naar dorp. In ons project in de Bijlmer worden steeds meer Marokkanen aangemeld. Ik zie de problemen van het zweven tussen traditionele structuren en het vrije Nederland wel terug in hun overlevingsstructuren.
We gaan de komende tijd verschillende deelnemers interviewen waardoor we beter zicht krijgen op wat er nu eigenlijk is gebeurt. Het eerstvolgende project is een muziekfestival organiseren waarbij we ook weer bedrijven en jongens van HVO-Querido bij elkaar brengen. Dit keer in samen werking met Masterpeace. Een ander idee wat we willen uitwerken is hoe we geld bijelkaar kunnen krijgen om meer van dit soort projecten te actualiseren. We denken bijvoorbeeld aan crowdfunding door huis aan huis verkoop van onze visie dat het werkt om mensen te verbinden om verder te komen. Zo hebben de drie jongens van HVO-Querido alledrie praktische steun aangeboden gekregen van de ondernemers. Wanneer vriendschap ontstaat werkt alles anders.
Wat ik heb geleerd tijdens het werken met dak en thuisloze mensen en ex gedetineerden is dat ze rolmodellen en leiderschapsverhalen nodig hebben om weer perspectief te ervaren in het opbouwen van een plek in de maatschappij. Het zijn vaak mannen met hechtingsproblematiek en beperkte vaardigheden die de afhankelijkheidstrol goed kennen. De hulpverlening en uitkerende instanties leiden naar vormen van hospitalisatie en luiheid. Het durven en in actie komen is zelfreflexie is nodig, maar aanpakken en praktisch dingen neerzetten heeft veel meer impact in hun leerproces. Resultaten en successen ervaren brengt het vertrouwen in de zichzelf en de maatschappij weer in balans.
Wat we beginnen te zien dat het aanbieden van aanvullende ervaringen naast de reguliere hulpverlening trajecten versnelt en levensreddend kunnen zijn voor sommige cliënten. Wanneer een cliënt drie keer een verruimende ervaring is aangeboden veranderd er iets in zijn perceptie van de krachten en het perspectief wat hij heeft. Er komt ruimte en inzicht op een gezonde terugkeer in de maatschappij en er ontstaan oplossingen outside de hulpverlenings box. Zo heeft een cliënt die al jaren vastzat in zijn traject besloten om in een ander deel van Nederland te gaan wonen. Hij heeft deze maand een huis gekregen in Slagharen. Twee cliënten hebben een baan aangeboden gekregen omdat ondernemers iets in hen zien. Een andere cliënt is in een ver gevorderd stadium in het opzetten van zijn eigen kledinglijn. Ik denk dat deze weg pas in de kinderschoenen staat en dat het veel energie gaat kosten om dit goed en gestructureerd op te zetten en ik hoop dat HVO-Querido, de gemeente Amsterdam en ondernemers dit blijven ondersteunen.